Doping Là Gì? – Tại Sao Doping Bị Cấm Trong Thể Thao

Hầu hết các giải đấu thể thao trong nước và quốc tế đều có những quy định nghiêm ngặt phải tuân theo. Tuy nhiên, do áp lực và tâm lý chiến thắng nên một số vận động viên vẫn tiếp tục sử dụng chất cấm trong thi đấu. Đặc biệt là khi dùng đến chất kích thích như doping. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin chi tiết để trả lời cho câu hỏi Doping là gì được tham khảo từ những người xem bóng đá trực tuyến qua bài viết sau đây nhé!

Doping là gì?

Doping là chất kích thích bị cấm sử dụng trong các cuộc thi đấu thể thao, cả nghiệp dư và chuyên nghiệp. Một số chất tăng cường hiệu suất thường được sử dụng bao gồm: chất kích thích, thuốc giảm đau, chất đồng hóa và thuốc lợi tiểu. Hiện nay có 3 dạng doping phổ biến:

Doping máu

Các chất kích thích như ESP (erythropoietin) và NESP (darbepoetin) được các vận động viên sử dụng để cải thiện việc vận chuyển oxy qua tế bào hồng cầu và thúc đẩy lưu lượng máu. Nhờ đó, các cơ trong cơ thể sẽ tăng cường sức mạnh và tốc độ hoạt động.

Doping cơ

Dạng này bao gồm các chất như hormone peptide, EPO, trimetazidine. Chúng có khả năng kích thích cơ thể sản sinh hormone để tăng sức mạnh cơ bắp. Như vậy, thành tích của vận động viên sẽ trở nên hiệu quả hơn.

Doping thần kinh

Đây là những chất kích thích có khả năng ngăn chặn quá trình điều khiển và phản hồi từ các tế bào thần kinh cơ đến não. Doping này khiến hệ cơ không bị buộc phải nghỉ ngơi, kể cả trong trường hợp mệt mỏi hoặc làm việc quá sức.

Tại sao doping bị cấm trong thể thao?

Theo các chuyên gia thể thao, doping là chất kích thích có thể làm tăng khả năng hoạt động của cơ thể, ngay cả khi cơ thể mệt mỏi nhất. Ngoài ra, chất này còn có tác dụng thúc đẩy quá trình lưu thông máu, từ đó thúc đẩy lưu lượng máu về tim nhiều hơn bình thường. Doping là một trong những hình thức gian lận tinh vi nhằm mục đích tăng lượng hồng cầu trong máu. Bởi hồng cầu luôn chứa oxy để cung cấp và giúp máu lưu thông dễ dàng hơn. Điều này sẽ giúp cơ thể có khả năng hoạt động nhanh chóng và mạnh mẽ. Đồng thời, chúng ta cũng sẽ phải chịu đựng sự mệt mỏi và đau đớn tột độ.

Vì vậy, doping vẫn nằm trong danh mục chất cấm sử dụng trên sân thể thao để đảm bảo sự công bằng cho vận động viên. Ngoài ra, doping còn gây ra nhiều tác dụng phụ cho cơ thể con người. Một số trường hợp nghiêm trọng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của vận động viên trong quá trình thi đấu.

Những biến chứng có thể xảy ra khi sử dụng doping

Các giải đấu thể thao luôn gây áp lực rất lớn cho các vận động viên. Vì vậy, họ có thể phớt lờ và tìm mọi cách sử dụng doping khi thi đấu. Tuy nhiên, chất này sẽ gây ra những tác hại, rủi ro khó lường cho cơ thể như:

Làm suy yếu cơ bắp và làm to chân tay

Doping khi vào cơ thể sẽ kích thích sản sinh ra hormone và hormone tăng trưởng. Quá trình này sẽ giúp tăng sức bền và sự linh hoạt của vận động viên. Tuy nhiên, về lâu dài nó có thể làm suy yếu các cơ và gây sưng ngón tay, ngón chân hoặc gây ra bệnh tiểu đường.

Phá vỡ và thay đổi hormone giới tính

Chất doping tác động và làm tăng toàn bộ nội tiết tố nam trong cơ thể. Vì vậy, nếu các vận động viên nữ tiêu thụ chất này sẽ phải đối mặt với những thay đổi về nam tính. Các triệu chứng đáng chú ý bao gồm: giọng trầm, mọc râu, mụn trứng cá, rối loạn kinh nguyệt… Mặt khác, khi các vận động viên nam sử dụng doping, chúng ta nhận thấy xu hướng nữ hóa đáng lo ngại như: teo tinh hoàn, chất lượng tinh trùng giảm hoặc có thể dẫn đến bất lực nghiêm trọng, v.v.

Gây hội chứng run

Khả năng chính của doping là giúp cơ thể con người trở nên khỏe mạnh, tăng tính dẻo dai và sức bền trong một khoảng thời gian nhất định. Tuy nhiên, nhóm chất kích thích này gây ra hội chứng run, khiến vận động viên cảm thấy lo lắng và suy nghĩ quá mức. Điều này sẽ dẫn đến mất ngủ và suy nhược cơ thể.

Gây tan máu, sốt, phát ban và ngứa

Tác dụng tăng oxy trong máu của ESP và NESP là nguyên nhân chính gây tắc nghẽn mạch máu. Tình trạng này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của một người. Vì vậy, các vận động viên sử dụng doping khi thi đấu có nguy cơ bị tan máu, sốt, phát ban, hen suyễn, nhiễm trùng gan, v.v.

Gây suy tim, suy thận và ung thư gan

Nếu vận động viên lạm dụng doping, cơ thể sẽ rơi vào tình trạng giữ muối. Điều này gây ra những ảnh hưởng rất xấu đến các cơ quan nội tạng. Theo thời gian, một số bệnh như suy thận, suy gan, ung thư gan,… có thể xuất hiện như một mối đe dọa trực tiếp đến tính mạng.

Làm thế nào để phát hiện vận động viên sử dụng doping?

Trong thi đấu thể thao, việc sử dụng doping là hành vi lừa đảo đáng bị lên án và cần phải loại bỏ. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có kỹ thuật tối ưu để kiểm tra doping tất cả các chất kích thích. Vì mỗi dạng doping là khác nhau nên cần có một phương pháp kiểm soát riêng biệt.

Phương pháp kiểm soát doping phổ biến

Hiện nay có hai phương pháp kiểm tra doping phổ biến là bảo quản mẫu máu và xét nghiệm lại. Những kỹ thuật này giúp phát hiện các chất doping có sẵn trong phòng thí nghiệm. Nhưng nếu phát hiện ra chất mới mà trước đó chưa từng tồn tại thì cần phải xét nghiệm lại mẫu máu lưu trữ của vận động viên.

Qua mỗi giải đấu, thủ đoạn chống doping của các vận động viên càng trở nên tinh vi hơn. Ngoài ra, nhóm chất này còn được điều chế rất khéo léo, khó phát hiện bằng các xét nghiệm thông thường. Vì vậy, việc loại bỏ việc sử dụng chất cấm của vận động viên vẫn là điều vô cùng khó khăn.

Phương pháp của một nhà khoa học Mỹ

Năm 2016, các nhà khoa học Mỹ đã nghiên cứu một phương pháp kiểm soát doping mới: lấy tế bào có thụ thể và đánh dấu chúng bằng các dấu hiệu đặc biệt trong phòng thí nghiệm. Kỹ thuật này có khả năng phát hiện các chất kích thích thuộc nhóm steroid androgen. Tuy nhiên, cho đến nay việc thu thập tế bào người nhận vẫn chưa được phổ biến rộng rãi ở nhiều quốc gia.

Một số vận động viên Việt Nam sử dụng doping

Thể thao Việt Nam ngày càng chuyên nghiệp với nhiều bộ môn thi đấu khác nhau. Tuy nhiên, trong các mùa thi đấu, một số vận động viên vẫn dùng đến doping như:

• Tại SEA Games 22 năm 2003, 4 vận động viên Việt Nam bị phát hiện sử dụng doping. Gồm: Hồng Anh (ca nô), Phạm Thị Dịu (lặn), Toàn Thắng (lặn), Mai Quỳnh (nhảy 3 bước).
• Hoàng Anh Tuấn, người từng đoạt huy chương bạc tại Thế vận hội 2008 ở hạng cân 58kg, có kết quả dương tính với Oxilofrine.
• Cầu thủ futsal Việt Nam Đoàn Ngọc Hào dương tính với doping trong trận chung kết châu Á 2014.
• Trong Giải vô địch thể hình châu Á tháng 7 năm 2008, mẫu xét nghiệm của vận động viên thể hình Nguyễn Thị Mỹ Linh cho kết quả dương tính với furosemide.

Trên đây là những thông tin chia sẻ giúp bạn hiểu rõ hơn về doping là gì và tại sao việc sử dụng chất này bị cấm trong thi đấu thể thao mà chúng tôi tìm hiểu được từ những chuyên gia theo dõi lịch thi đấu bóng đá. Doping tuy có thể tăng cường sức mạnh cho cơ thể nhưng về lâu dài sẽ gây ra nhiều tác hại nguy hiểm. Đồng thời, đó cũng là một hình thức gian lận làm mất đi tính công bằng của trận đấu. Vì vậy, hành vi này cần được loại bỏ hoàn toàn và trừng phạt nghiêm khắc đối với những vận động viên bị phát hiện.